KTTO’dan ekonomik tedbirler paketine yönelik öneriler
Ülkemizi etkisi altına alan koronavirüs salgını başında, Kıbrıs Türk Ticaret Odası ekonomik önlemlere ilişkin görüşlerini hükümet ile paylaşmıştı. Salgının ekonomik anlamda yarattığı tahribatları asgariye indirmek ve normal yaşama dönebilmek için her işletmenin desteğe ihtiyacı olacağını belirten Ticaret Odası, bu bağlamda özel sektörün desteklenmesi ve istihdamın korunması adına ekonomik önlemlere yönelik görüşlerini 20 Mart Cuma günü de kamuoyuna duyurmuştu.
Açıklanan ekonomik önlemlere ilişkin görüşler aşağıda sıralanmaktadır;
- İşletmelerin katma değer vergisi, sosyal sigorta ve ihtiyat sandığı yükümlülüklerinin Nisan ayı sonuna ertelenmesi ve kamunun bir aylık finansman ihtiyacının Merkez Bankası kısa vadeli avansından karşılanması;
- İşletmeler için finansal destek paketi hazırlanması ve satışları düşen ve nakit akışı bozulan işletmelere çalışma sermayesi katkısı yapılması. Bu kapsamda, işletmelerin borç, çalışanlarına maaş ve diğer yükümlülüklerinde kullanılması için merkez bankası kaynaklı iskonto kredi paketi hazırlanması ve ihtiyacı olan işletmelere düşük faizli ve kısa vadeli finansman imkanları sağlanması;
- Temizlik ve hijyen malzemelerine geçici KDV indirimi sağlanması;
- Fiyat İstikrar Fonuna tabii gıda ve hijyen ürünlerinin fonlarının geçici olarak kaldırılması ve ithalat süreçlerinin hızlandırılmasına yönelik düzenlemeler yapılması;
- İşletmelere kapalı kaldıkları dönem boyunca TMSF kaynakları kullanılarak faiz desteği sağlanması;
- Akaryakıt ve enerji üzerindeki vergi yükünün özellikle petrol fiyatlarındaki düşüş dikkate alınarak azaltılması;
- Takasın kapalı olması firmaların nakit akışına sekte vurmakta, dolayısıyla takas işlemlerinin başlaması ve kapalı firmaların çekinin karşılığı olmaması durumunda, çekin Mart ayı sonuna ötelenmesi;
- Devletin şirketlerin kapalı olduğu günler için en az asgari ücret üzerinden maaş desteği yapması ve çalışanların bu süreçte mağdur edilmeyerek maaş alması sağlanması. Yerli istihdam fonunun bu kapsamda kullanılması;
- Gerek iş yerlerinin Bakanlar Kurulu kararı ile kapatılması, gerekse ekonomik durgunluk nedeni ile ileride yaşanabilecek ileri tarihli çeklerin ve borç taksitlerinin ödenememesi gibi sorunların paniğe neden olmasını önleyecek kararların ivedilikle alınması. Bu noktada, Hükümetin, vade uzatma veya ödeme ötelemesi ve gecikme faizi uygulanmamasını bankalar ile istişare etmesi;
- Kirada olan işletmelere destek çıkılarak, devlet dükkan sahiplerinin ödediği emlak stopaj vergilerinin kiracıya bir aylık veya 15 günlük kira bedeli olarak verilmesi veya yasa hükmünde kararneme çıkarılarak kapalı kalınan günler için kira muafiyeti için zemin yaratılması.
Salgın süresinin uzaması ve diğer öngörülemeyen gelişmeler bu önerilerin geliştirilmesini ve detaylandırılmasını zorunlu kılmaktadır.
Kıbrıs Türk Ticaret Odası, bu süre zarfında Ekonomik Örgütler Platfomu ile sürekli istişare ederek, hükümet ile temaslarını sürdürmekte, görüş ve önerilerini paylaşmaktadır. Bu önerileri geliştirirken diğer ülke örneklerini takip etmeye önem vereceğiz.
